Grein birtist í Morgunblaðinu og fréttavef MBL.is mánudaginn 9. des. 2013.
http://www.mbl.is/frettir/innlent/2013/12/09/lestur_a_gomlum_grunni
Nemendur í Skóla Ísaks Jónssonar, Ísaksskóla, hafa náð góðum árangri á samræmdum prófum í íslensku og stærðfræði. Sigríður Anna Guðjónsdóttir, skólastjóri Ísaksskóla og formaður Samtaka sjálfstæðra skóla, þakkar þennan árangur m.a. því að ekki hafi verið hvikað frá kennsluaðferðum sem gefið hafi góða raun.
Sigríður Anna segir leiðinlegt að sjá hvernig Ísland kom út í nýbirtri PISA rannsókn OECD. Hún vitnar í orð Hermundar Sigmundssonar, prófessors, í Morgunblaðinu s.l. fimmtudag, um að lestur sé undirstaða alls annars náms.
Ísak Jónsson kom heim frá námi í kennslufræði í Svíþjóð 1926 og stofnaði skólann. Hann hafði kynnst hljóðaaðferðinni, lagaði hana að íslensku og notaði við lestrarkennslu frá upphafi. Hann skrifaði m.a. Gagn og gaman.
„Við höfum aldrei hvikað frá þessu í okkar skólastarfi,“ segir Sigríður Anna. „Íslenskukennslan er í mjög föstum skorðum. Við leggjum áherslu á íslensku, stærðfræði og samfélagsfræði (átthagafræði).“ Eldri kennarar skólans hafa þjálfað og kennt yngri kennurum þær aðferðir sem gefist hafa vel í áranna rás. Heimalærdómur er hluti af skólagöngunni í Ísaksskóla. Sigríður Anna segir að foreldrar séu samviskusamir og fylgist vel með heimanámi barnanna.
Söngur er einnig ríkur þáttur í skólastarfinu. Hver skóladagur hefst með söng í hverri skólastofu. Tvisvar í viku er söngur á sal þar sem allir nemendur koma saman og foreldrar eru velkomnir. Börnin læra ógrynni söngva og ljóða sem styðja enn frekar við námið.
Hátt yfir landsmeðaltali
Nemendur í Ísaksskóla hafa staðið sig vel á samræmdum prófum í 4. bekk og einnig í lesskimun sem gerð er í 2. bekk. Svolítill munur getur verið frá ári til árs, enda árgangarnir ólíkir. Engu að síður hefur Ísaksskóli alltaf verið hátt yfir landsmeðaltali á þessum prófum og stundum hæstur, að sögn Sigríðar Önnu.
„Í lesskimun 7 ára barna 2012 vorum við hæst á landinu. Af þeim gátu 94% lesið sér til gagns, þ.e. 100% drengjanna og 92% stúlknanna. Í gegnum árin hafa drengirnir verið ívið betri en stúlkurnar, sem er ekki í takti við niðurstöður á landsvísu.“
Sigríður Anna bendir á að ráði börnin ekki við að lesa þá lendi þau í vandræðum í stærðfræði. Oft þurfi þau að lesa dæmi áður en þau eru leyst. „Það hlýtur að vera keppikefli hvers skóla að gera börnin læs eins fljótt og hægt er,“ segir Sigríður Anna. Hún kveðst óttast að búið sé að fara „í of marga hringi“ við lestrarkennslu í íslenskum skólum. „Þegar ég var í Kennaraháskólanum þurfti ég að læra margar aðferðir við lestrarkennslu. Svo áttum við bara að velja aðferð og þannig áttum við að fara út í kennsluna. Ísaksskóli hefur haldið sig við hljóðaaðferðina því hún hefur skilað frábærum árangri.“
Sigríður Anna telur að rannsaka þurfi hvort það skili betri árangri að setja í námskrá að grunnkennsla í lestri skuli vera eftir viðurkenndri aðferð eins og t.d. hljóðaaðferð.
„Við vitum að ýmsir skólar hafa prófað aðrar aðferðir og Kennaraháskólinn einnig. Hljóðaaðferðin þótti gamaldags á sínum tíma og líklega þess vegna var farið að leita að einhverju öðru. Það er ef til vill ekki það sem þarf til að kenna lestur,“ segir Sigríður Anna. Hún segir að hljóðaaðferðin dugi hugsanlega ekki öllum. „Það verður alltaf að mæta hverju barni þar sem það er statt.“
Í Ísaksskóla eru 220 nemendur og er hann fjölmennasti sjálfstætt rekni skólinn hér á landi. Yngstu börnin í Ísaksskóla eru 5 ára og þau elstu 9 ára. Um eitt þúsund börn sækja sjálfstætt rekna grunnskóla og um 3200 börn sjálfstætt rekna leikskóla.
